Марія Вовчко. Соціальна інтеграція галицьких євреїв: вихід із гетто та розселення в міському просторі

Social Integration of Galician Jews in the Second Half of 19 th – Early 20 th Century: From the Ghetto to Town Districts

By Марія Вовчко

(Ivan Franko National University of Lviv)

Source: Judaica Ukrainica 4 (2015): 67-79

Publication date: December 1, 2015

Publication type: article

Language: Ukrainian

Full text:

Abstract

Historical developments in Eastern European cities differed from Western cities such as London and Paris. Most Eastern European cities were characterized by great ethnic diversity, which made daily urban life more complex. Urbanization played an important role in the secularization of the Jews of Galicia. 19th and 20th-century urbanization there led to a striking difference between Jews living in villages and those living in cities. Jews in the country, whether in a Ruthenian or Polish milieu, had a very traditional way of life.

Population movement drew large number of Jews into new urban districts, where only small numbers of Jews had lived previously. There they developed new communal and religious organizations and carved out Jewish neighborhoods, providing new bases of Jewish cohesion. Even when communal and family control declined in these districts, Jews interacted more frequently with another Jews.

Jewish religious traditions were neglected due to the dramatic process of urbanization, which began after the restriction on migration was abolished in 1868. After the lifting this ban in 1868, there was a large shift in the Jewish population of Galicia. Jews moved from ghetto to Christian districts and from little towns to Lviv or Kraków. The main argument of the article is that Jewish migration from predominantly Jewish districts and small towns (shtetls) to towns with a considerable Christian population markedly contributed to the inclination of these Jews to adopt German or Polish language and culture in general.

Keywords: Ukrainian-Jewish discourses, Jews in Galicia, Jewish migration, Jewish shtetl

References

Bałaban, Majer. Dzielnica żydowska, jej dzieje i zabytki. Lwów: Wydawnictwo Towarzystwa Miłośników Lwowa, 1909.
–––. Historia lwowskiej synagogi postępowej. Lwów: nakładem Zarządu Synagogi Postępowej we Lwowie, 1937.
–––. “Nazwy żydowskie jako źródło topografii Lwowa.” W Almanach Żydowski, wyd. Herman Stachel, 21. Lwów: Kultura i Sztuka, 1937.
–––. “Z wczorajszego Lwowa. 1 Ulica Szeroka – Die breite Gass. Die Spodkes.” Chwila 2425 (1925): 4.
–––. “Z wczorajszego Lwowa. Ulica Szeroka – die breite Gass. Kamienica Balsambaumowska,” Chwila 2433 (1925): 5.
Chajes, Wiktor. Semper fidelis. Pamiętnik Polaka wyznania mojżeszowego z lat 1926–1939. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1997.
Fuchs, Anne, and Florian Krobb, eds. Ghetto Writing: Traditional and Eastern Jewry in German-Jewish Literature from Heine to Hilsenrath. Columbia: Camden Haus, 1999.
Gąsowski, Tomasz. “Urbanizacja Galicji w dobie autonomicznej.” Studia Historyczne 28, no. 2 (1985): 223–243.
Heyde, Jürgen. “Ghetto and Emancipation. Reflections on Jewish Identity in the Early Works of Ozjasz Thon.” In A Romantic Polish-Jew. Rabbi Ozjasz Thon from Various Perspectives, edited by Michał Galas and Shoshana Ronen, 47–61. Kraków: Jagiellonian University Press, 2015.
Kozińska-Witt, Hanna. “Asymilacja ‘po krakowsku’: przypadek Ludwika Gumplowicza.” Teksty Drugie 5 (1992): 92–101.
–––. “Żydzi. Polscy? Niemieccy? Szkic o tożsamości narodowej Żydów postępowych w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XIX w.” Teksty Drugie 6 (1996): 71–81.
Kristianpoller, Elyasaf. “Brody from the Partition of Poland Untill War World One.” Accessed June 17, 2014. https://sites.google.com/site/elyasaffamily/brodydata/BrodyfromthePartitionofPolandUntilWWI.pdf?attredirects=0.
Księga adresowa król. stoł. miasta Lwowa. Lwów: Franciszek Reichman, 1901.
Małecki, Jan. “Żydzi krakowscy w XIX wieku: wyjście z getta.” W Wspólnoty lokalne i środowiskowe w miastach i miasteczkach ziem polskich pod zaborami i po odzyskaniu niepodległości, red. Anna Żarnowska, 143–153. Toruń: UMK, 1998.
Manes, Shperber. Hospodni vodonosy. Translated by Petro Rykhlo. Chernivtsi: Molodyi bukovynets’, 2000.
“Nowe nazwy ulic.” Kurjer Lwowski 52 (1888): 3.
Pazyra, Stanisław. “Ludność Lwowa w pierwszej ćwierci XX wieku.” W Studia z historii społecznej i gospodarczej poświęcone prof. dr. Franciszkowi Bujakowi, 415–446. Lwów: Drukarnia Naukowa, 1931.
Purchla, Jacek. “The Polonization of Jews: Some Examples from Kraków.” In Polin: Studies in Polish Jewry. Vol. 23, Jews in Krakow, edited by Michal Galas and Antony Polonsky, 199–212. Oxford: Littman Library Of Jewish Civilization, 2011.
Röskau-Rydel, Isabel. Niemiecko-austriackie rodziny urzędnicze w Galicji 1772–1918. Kariery zawodowe, środowisko, akulturacja i asymilacja. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, 2011.
Sandauer, Artur. Zapiski z martwego miasta. Autobiografie i parabiografie. Warszawa: Czytelnik, 1963.
Śliż, Małgorzata. Galicyjscy Żydzi na drodze do równouprawnienia 1848–1914. Aspekt prawny procesu emancypacji Żydów w Galicji. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2006.
Steinhaus, Hugo. Wspomnienia i zapiski. Red. Aleksandra Zgorzelska. Wrocław: ATUT, 2002.
Terczyński, Michał. “Napięcia polsko-żydowskie w Tyczynie i okolicy doby Autonomii Galicyjskiej w świetle lokalnych źródeł i relacji.” Rocznik Podkarpacki 1 (2012): 31–54.
Tokarski, Sławomir. Ethnic Conflict and Economic Development: Jews in Galician Agriculture 1868–1914. Warszawa: TRIO, 2003.
Warszauer, Jonatan. “Odpowiedź Przeglądowi Polskiemu.” Ojczyzna 4 (1885): 14.
Wierzbieniec, Wacław. “Jewish Life in Przemyśl in Autonomous Galicia: An Evaluation.” Accessed June 17, 2014. http://www.aapjstudies.org/manager/external/ckfinder/userfiles/files/Wierzbieniec.pdf.
Wnęk, Konrad, Lidia Zyblikiewicz, Ewa Callahan. Ludność nowoczesnego Lwowa w latach 1857–1938. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Societas Vistulana, 2006.
Żbikowski, Andrzej. Żydzi krakowscy i ich gmina, 1869–1919. Warszawa: DiG, 1994.
–––, red. “Krytyka niskiego poziomu sanitarnego dzielnicy żydowskiej we Lwowie. Korespondencja ze Lwowa, ‘Czas’ 1871 r.” W Dzieje Żydów w Polsce 1848–1914. Ideologia antysemicka. Wybór tekstów źródłowych, 71–72. Warszawa: ŻIH, 1994.

DOI 10.14653/ju.2015.05